સરલા સુતરીયા ‘સરલ’ ~ હેઠો ઉતર
મોટી મોટી વાત ન કર હેઠો ઉતર
ઊંચો નીચો સાદ ન કર, હેઠો ઉતર.
કૈંક જન્મોના ઋણોથી સાથ મળ્યો
ખાલી ખોટ્ટો વાદ ન કર, હેઠો ઉતર.
વહેંત ઊંચી કામનાઓ જાગે જ્યારે
આભ ઊંચો વાર ના કર, હેઠો ઉતર.
માંડ મળે જો હાથમાં મનગમતી રેખા
જિંદગી તારાજ ન કર, હેઠો ઉતર.
જોયાં શમણાં ભાર વિના ખુલ્લી આંખે
જાણ વિના હાશ ના કર, હેઠો ઉતર ……….
~ સરલા સુતરીયા ‘સરલ’
‘હેઠો ઉતર’ રદીફ, કાઠિયાવાડી બોલીનો આ જાણીતો શબ્દપ્રયોગ છે. ‘હેઠો ઉતર’નો સીધો અર્થ નીચે ઉતર એમ તો થાય જ પણ એક ચોક્કસ રીતે બોલાય તો એની ભાવછાયા થોડી વિસ્તરે છે અને એમાં – ‘નીચે ઉતર નહીંતર પડીશ તો જોવાજેવી થશે’ – જેવો ભાવ સમાયેલો છે. નીચે ઉતરવાનું કહેવામાં થોડો વ્યંગ્ય, કટાક્ષ અને ચીડ જેવુંય ભળે. બોલવામાં ‘ઠ’ બેવડાઇને ‘હેઠ્ઠો’ પણ બની જાય અને ત્યારે એ લહેકાને સાંભળવાની મજા જુદી જ છે.
ચડી ગયેલ (છકી ગયેલ) માણસને હેઠો ઉતારવામાં ભલભલા સંતો, દાર્શનિકો, પુસ્તકો, ધર્મો પાછા પડે છે. માણસને અરીસો બતાવવો કે એની હેસિયતનું ભાન કરાવવું એ સૌથી અઘરી વાત છે. બીજી બાજુ લોક એવાય છે કે જેને બીજાને અરીસો બતાવવાની બહુ ચટપટી છે. પોતાની સામે જોવાની ફુરસદ નથી. કોણ ક્યાં કેમ ખોટું છે એના માટે એ સૂક્ષ્મદર્શક કાચ લઈને ફરે છે. કોઈ હાથમાં આવ્યું નથી કે એને વેતરી નાખ્યો નથી ! રાઈનો પહાડ કરવાની કળા એ સારી રીતે જાણે છે. આવા લોકથીયે સંભાળવા જેવું ! એ વળી જુદી રીતે ઊંચે ચડેલા છે. એને કે’વું પડે, ‘બહુ થયું, ભાઈ હવે હેઠો ઉતર !
22.6.21
Sarla Sutaria
08-07-2021
આપને મારી ગઝલ ગમી એ બદલ ખૂબ ખૂબ આભાર ??
કિશોરભાઈ, કીર્તિચંદ્રભાઈ, વારીજભાઈ, પુરુષોત્તમભાઈ, કેતકીબેન, પ્રફુલ્લભાઈ, અનુ, વિપુલભાઈ
Vipul Mangroliya
05-07-2021
સરસ રદીફ સાથે સરસ ગઝલ
Ansuya Desai
28-06-2021
ઊંચાઈ પર પહોંચવું હોય તો અહંકાર દૂર કરી નીચે ઉતરવું જરૂરી છે.વાહ ખૂબ સરસ રચના. હાર્દિક અભિનંદન બેના ?
પ્રફુલ્લ પંડ્યા
23-06-2021
ભલભલાંને હેઠાં ઉતારતી સુંદર ગઝલ : સરલાબેનને હાર્દિક અભિનંદન !
Ketaki Urmil Munshi
23-06-2021
વાહ !
Sarla Sutaria
22-06-2021
કાવ્ય વિશ્વની પ્રતિષ્ઠિત સાઈટ પર મારી ગઝલને સ્થાન આપી બિરદાવી એ બદલ ખૂબ ખૂબ આભાર લતાબેન
Sarla Sutaria
22-06-2021
ખાલી ખોટો વાદ ન કર હેઠો ઉતર…
“વાડો” નહીં. “વાદ” છે…
ડો. પુરુષોત્તમ મેવાડા, સાજ
22-06-2021
વાહ, કવિયિત્રી સરલાબેન, તમે.ભલભલા ને હેઠ્ઠે ઉતારી દીધા. મજાની ગઝલ.
Varij Luhar
22-06-2021
વાહ..સરલા બહેન ની સરસ ગઝલ સ્થાન પામી
kishor Barot
22-06-2021
સરલા બેનની સરળ બાનીમાં સુંદર અભિવ્યક્તિ.
અભિનંદન, બહેનજી ?
Kirtichandra Shah
22-06-2021
Hirani Ben na hathe thayel Rasdarshan pachi kai j kahevanu rahun nathi
પ્રતિભાવો